İTKİB Ekspres: Dünyadan Haberler 2020 Eylül

ABD merkezli uluslararası araştırma, veri-bilim ve yapay zekâ kuruluşu Precise Target, pandemi sonrası sektörlerin durumu ve değişimlerini inceleyen bir araştırma yayınlamıştır.

Sözkonusu araştırmaya göre pandeminin hazırgiyim ve moda sektöründe ciddi değişikliklere de neden olması beklenmektedir.

Precise Target kurucusu Rob McGovern ve diğer şirket yetkilileri, geçmişte meydana gelen 2001 ve 2008 krizleri gibi resesyon ve krizleri inceleyerek önümüzdeki dönem için öngörülerde bulunmaktadır. Bu incelemelere göre hazırgiyim ve moda sektörü her kriz ve resesyonu takiben hızlı bir çıkış yapmaktadır.

Bu öngörülere göre önümüzdeki birkaç çeyrek dönemde hazırgiyim ve moda sektörü diğer birçok sektörden daha hızlı toparlanacak ve pandemi öncesi satış rakamlarına dönecektir. Sözkonusu öngörülere göre önümüzdeki iki üç çeyreklik dönemde hazırgiyim sektörünün hızlı bir çıkış yapması beklenmektedir.

Diğer yandan, hazırgiyim sektöründe pandemi sonrası yaşanacak tek gelişmenin bu hızlı çıkış olmayacağı, ayrıca ciddi değişimlerin de yaşanacağı belirtilmektedir. Bu kapsamda gerçekleşmesi beklenen en önemli değişimin sektördeki çıkış sonrasında mağazalardaki fiziksel satışların online ve dijital satışlara kayması beklenmektedir.

Yapılan öngörülere göre önümüzdeki yıllarda hazırgiyim sektörü fiziksel mağazalarında, özellikle ABD'de, ciddi bir kapanma ve daralma furyası yaşanması beklenmektedir.

Yeni dönemde satışların ve ticaretin online kanallara ve dijital ortama kaymasıyla birlikte işletmeler için bilginin önemi, büyük verinin işlenmesi ve yapay zekâ daha büyük önem kazanacaktır.

Özellikle ABD'de önümüzdeki birkaç yıl içinde hazırgiyim ve moda markalarının mağazalarının % 30 il % 50'sinin kapanması beklenmektedir.

Bu markaların satışları ile operasyonlarının ağırlıklı olarak online kanallara ve dijital ortamlara kayacağı tahmin edilmektedir.

Çoğu markanın gelirlerinin ortalama % 40'ını dijital ve online kanallardan elde edeceği öngörülmektedir.

Precise Target tarafından hazırlanan rapora göre pandemi sonrası önümüzdeki dönemde müşterilere ulaşabilmek için klasik yöntemler kadar veriyi yönetebilmek de gerekli ve önemli hale gelecektir.

Hatta sözkonusu raporun bulgularına göre hazırgiyim ve moda şirketleri ile markalarının yönetimleri ve personelleri arasında diğer alanlar kadar veri bilimciler de insan kaynağı olarak önem kazanacaktır.

Yine Precise Target raporundaki bulgulara göre hazırgiyim ve moda perakendecileri azalan talep ve sezon değişimi nedeniyle 2020 yılının kalan bölümlerinde ortalamanın üzerinde indirim ve promosyonlara başvuracaktır.

Pandemi nedeniyle geçici ve daimî mağaza kapanmaları, azalan tüketici talebi, tüketicinin eve kapanması ve önümüzdeki dönemin belirsizliği nedeniyle önümüzdeki dönem indirim ve promosyonların en üst zirveye çıkması öngörülmektedir.

Hazırgiyim sektörünün koronavirüs pandemisinden olumsuz yönde etkilenmesi sürpriz değil. Sipariş iptallerinden ertelenen ödemelere ve fabrikalar ile mağazaların kapatılmasından çalışma koşullarına kadar bir çok olumsuz gelişme ve faktör sektörü kötü yönde etkilemektedir. Pandemi başlamadan önce de zaten azalan tüketici harcamaları, hazırgiyim ve ayakkabı talebinde düşüş ve iklim krizi gibi sorunlar mevcuttu. Birçok markanın mağazaları yeniden açıldığına göre, markalar ve üreticiler ile tedarik zincirindeki paydaşları yeni koşullara göre tedarik zincirlerini yeniden dizayn etmek ve değiştirmek zorundalar. Yeni dönemde sorumlu bir tedarik ve değer zinciri yaratabilmenin yolu üç temel öncelikten geçiyor:

- Güven: Tüketicilerin, çalışanların ve yatırımcıların güvenini yeniden kazanmak - Karbon nötr kıyafetlerle ve karbon nötr üretimle sıfır kirlilik ve sıfır karbon amaçlarına ulaşmak - Ürünlerin ve hizmetlerin döngüselliğinin ve hayat döngüsünün devam etmesi gerekmektedir.

Accenture'nin ARGE ve inovasyon merkezi The Dock tarafından yapılan araştırmaya göre moda tedarik zincirini tekrar canlandırabilmek ve pandemi sonrası dönemde sürdürülebilirliği sağlamak için 6 önemli öncelik gerekmektedir: - Sürdürülebilirliği iş stratejimizin kalbine yerleştirerek sistematik hale getirmek. Markalar ve tedarikçiler sürdürülebilirliği amaçlarının ve stratejilerinin merkezine yerleştirmeli. Sürdürülebilirlik maliyet, teslimat ve kalite gibi önemli diğer bir faktör olarak görülmeli. - Markaların ve tedarikçilerin daha gelişmiş teknolojiler kullanarak talebi daha iyi öngörmeleri ve buna göre fazla stok sorununu azaltmaları gerekmektedir. - Yeni ortaklıklar ve sektör genelinde ilişkiler ve işbirlikleri geliştirerek daha çok şeffaflık ve daha çok karşılıklı iletişim ve diyalog sağlanmalı. - Sürdürülebilirlik kılavuzları ve rehber noktaları ile çalışma pratikleri için küresel sektör-sanayi standartları gereklidir. Oyunun kuralları standart ve net olursa, oyuncuların bu kuralları anlamaları ve uygulamaları da daha kolay olur. - Audit standartlarının, gereklerinin ve denetimlerin sıklığının standart hale getirilmesi gereklidir. Hazırgiyim tedarik zincirlerinin en ciddi sorunu mükerrer, yorucu ve kendini tekrar eden auditler. Bu konuda SLCPİ Higg Index, Better Work ve Sedex gibi platformlar yararlı. - Markaların ve tedarikçilerin ellerindeki bilgileri ve data'yı daha iyi kullanmaları ve bilgiyi daha iyi kullanmak için sistemler oluşturmaları gereklidir.

Pandemi sonrası hazırgiyim ve moda sektöründeki yavaşlama bizlere oturup düşünme ve her şeyi gözden geçirme fırsatı tanıyor. Oyunun yeniden kurulmasında sürdürülebilirlik ve şeffaflık işin merkezinde ve odağında yer almalı. Pandemi sonrası dönemde anlamlı bir değişim yaratabilmek adına paydaşlar arası işbirliği, şeffaflık, güven ve rehberlik en önemli faktörler olarak önümüze çıkmaktadır. Teknoloji bu sorunları tek başına çözemez ama işimizi kolaylaştırır ve koşulların, güvenin ve şeffaflığın gelişmesine katkıda bulunur. Sürdürülebilirlik ve tedarik zinciri konularında markaların pandemi sonrası dönemde bir şey yapmama ve değişimden kaçabilme lüksleri mevcut değildir. Tüketiciler, kendi nezdinde değişen değerlerin ve değişimlerin sektöre ve tedarik zincirlerine de yansımasını beklemektedir. Tüketicilerin değişen değer ve ihtiyaçlarına paralel hazırgiyim ve moda sektörünün tedarik zincirlerinin de daha sorumlu hale gelmesi ve bu değişim ihtiyacına cevap vermesi acil ve elzemdir.

Son dönemde yapılan güncel araştırmalara göre Batılı ülkelerde alışveriş alışkanlıkları değişmektedir.

O2 Business ve Retail Economics adlı araştırma kuruluşları tarafından ABD'de yapılan güncel bir araştırmaya göre tüketicilerin yüzde 44'ü pandeminin online kanallar lehinde olmak üzere alışveriş alışkanlıklarını değiştireceğini beyan etmişlerdir.

Aynı araştırmaya göre tüketicilerin yüzde 47'si önümüzdeki dönemde online alışveriş sayılarının artacağını belirtmiş bulunmaktadır.

Araştırmaya katılan tüketicilerin yüzde 34'ü son dönemde online kanallardan en az bir kere alışveriş yaptıklarını belirtmişlerdir.

Aynı araştırmaya katılan tüketicilerin yüzde 49'ü pandemi öncesine göre online alışveriş kanallarında araştırma yapmaya daha fazla vakit ayırdıklarını ifade etmişlerdir. Bu oran 16-24 yaş grubunda % 63'e, 25-34 yaş grubunda ise % 61'e yükselmiş bulunmaktadır.

Aynı araştırmada anket yapılan kişilerin yüzde 36'sı mağazalarda alışveriş yaparken online değerlendirmeler ve yorumlara bakarak karar verdiklerini belirtmişlerdir.

Tüketicilerin yüzde 62'si ise internete ve sosyal medyaya bağlantılı olmalarının yaşam biçimleri ve stilleri açısından son derece önemli olduğunu da sözlerine eklemiştir.

Asya'nın tedarikçi ülkelerinden Filipinler'in hazırgiyim sektörünün pandemi yüzünden epey sıkıntıda olduğu belirtilmektedir.

Son dönemde yapılan güncel bir araştırmaya göre Filipinler hazırgiyim sektörünün toplam istihdamının yüzde 30'una denk gelen yaklaşık 54 bin işçinin 2021 yılına kadar ücretsiz izne çıkarıldığı ya da tamamen işten çıkarıldığı bilgisi verilmektedir. Bu gelişmenin en büyük nedeninin koronavirüs pandemisi olduğu da belirtilmektedir.

Aslında Filipinler'de daha 6 ay önce Hazırgiyim sektörü için yeni “10 yıllık plan” hazırlanmış ve kamuoyu ile paylaşılmıştı. Sözkonusu plana göre eskiden daha rekabetçi olan Filipinler hazırgiyim sektörünün eski güzel günlere dönebilmesi için arsa ve sermaye tahsis edilmesi, bir ticaret ofisi kurulması ve ülkenin sektörüne zarar veren kullanılmış giysi ithalatına son verilmesi hedeflenmekteydi.

Ancak koronavirüs pandemisi bütün bu planları bozmuş bulunmaktadır. Sektör uzmanlarına göre ülkede hazırgiyim fabrikaları sosyal mesafe gibi protokollere uyabilmek adına kapasitelerinin çok altında çalışmaktadır. Diğer yandan zaten talep ve siparişler de azalmış bulunmaktadır. Yetkililere göre fabrikalar ortalama yüzde 40 kapasite ile çalıştığından işçilerin yaklaşık yüzde 30'unun ücretsiz izne çıkarılması veya tamamen işten çıkarılması da gayet normal.

Ülkede birçok hazırgiyim ve tekstil fabrikası üretim bantlarını değiştirerek maske ve tulum gibi tıbbi koruyucu ürünler ve malzemeler üretmeye başladı. Bu tip ürünlerin üretimine son dönemde 35 milyon dolar değerinde yatırım yapılmış olup bu sayede 7,500 kişinin istihdamı korunmuştur.

Asya'nın tedarikçi ülkelerinden Sri Lanka'nın hazırgiyim ve tekstil ihracatının düşüşte olduğu belirtilmektedir.

Son alınan bilgilere göre ülkenin hazırgiyim ve tekstil ihracatı bu yılın ilk yarısında yüzde 30 oranında gerilemiş bulunmaktadır.

Sözkonusu dönemde Sri Lanka'nın hazırgiyim ve tekstil ihracatı geçen yılki rakam olan 2,76 milyar dolardan 1,94 milyar dolara gerilemiş bulunmaktadır.

Hazırgiyim ve tekstil ihracatının büyük bölümünü oluşturan hazırgiyim ihracatı yılın ilk yarısında % 32,5 oranında gerilerken, tekstil ve hammaddeleri ihracatı ise aynı dönemde % 23,2 oranında düşmüştür. Hazırgiyim ve tekstil ihracatı genel ihracatın büyük bölümünü oluşturduğundan, ülkenin genel ihracatı da yılın ilk yarısında % 26 gerileyerek 4,4 milyar dolara düşmüş bulunmaktadır.

Küresel ve bölgesel ticarette son dönemde meydana gelen değişiklikler ve kaymalar Çin'in küresel ticaretteki payını azaltmış bulunmaktadır. Buna karşılık Güneydoğu Asya'nın diğer ülkeleri, Avrupa ve Latin Amerika'nın dünya ticaretindeki payı artmış bulunmaktadır.

Uluslararası araştırma kuruluşlarının yaptığı güncel araştırmaya göre tüketim ürünleri ve perakende alanında Çin'in küresel ticaretteki payı 2019 yılında geçen yıla göre yüzde 4 oranında azalarak yüzde 42'ye gerilemiş bulunmaktadır.

Diğer yandan, aynı dönemde Çin dışındaki Güneydoğu Asya ülkelerinin payı yüzde 1 artışla yüzde 14'e çıkarken, Avrupa'nın payı yüzde 1 artışla yüzde 21'e çıkmış, Latin Amerika'nın payı ise aynı dönemde yüzde 1 artışla yüzde 7 olmuştur.

Ucuz tüketici ürünlerinde 2019 yılında dünya genelinde pazar payını en çok artıran 3 ülke Bangladeş, Meksika ve Vietnam olmuştur. Bu 3 ülkenin arasında Meksika ve Vietnam, ABD-Çin ticaret savaşından en çok yararlanan 2 ülke olmuştur.

Bu kapsamda Meksika daha çok ABD'ye olan coğrafi yakınlığından istifade ederken, Vietnam'ın avantajı ise Çin'e olan yakınlığı ve son dönemde başta AB ile olmak üzere imzaladığı STA'lardır.

Aynı araştırmaya göre küresel bazda düşük maliyetli tüketici ürünleri üreten ve ihraç eden firmalar, pandemi döneminde daha çok talepteki düşüş sorunuyla, satışlarını online kanallara yönlendirme ve mali zorluklarla baş edebilme gibi konulara yoğunlaşmıştır.

Çin'in hazırgiyim ve tekstil ihracatı verileri açıklanmış bulunmaktadır.

Buna göre yılın ilk yarısında Çin'in hazırgiyim ve tekstil ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre % 3,2 oranında artmıştır.

Bu dönemde Çin'in hazırgiyim ihracatı % 19,4 düşüşle 51 milyar dolara gerilemiştir. Hazırgiyim ihracatının pandemiden olumsuz yönde etkilendiği belirtilmektedir.

Çin'in tekstil ve hammaddeleri ihracatı ise aynı dönemde % 27,8 artışla 74 milyar dolara yükselmiştir.

Çin hazırgiyim sektörünün bu dönemde ciro ve kar hesaplarında da düşüşler meydana gelmiştir. Hazırgiyim sektörünün büyük işletmelerinin cirosu bu dönemde % 16 düşüşle 83,5 milyar dolara gerilerken, bu işletmelerin net karı ise % 27 düşüşle 3,3 milyar dolara kadar gerilemiştir.

Uzakdoğu Asya'nın tedarikçi ülkelerinden Kamboçya'da hazırgiyim ve tekstil sektörü sendikaları sektörel asgari ücrete 2021 yılı için 12 dolar zam istemektedir.

Kamboçya ulusal basınının sendikalara dayanarak verdiği haberlere göre 28 Ağustos tarihinde bir araya gelen sektörel işçi sendikaları, hazırgiyim ve tekstil sektörü için mevcut asgari ücrete 12 dolar yani % 6,1 zam talep etmiş bulunmaktadır.

Kamboçya'da halen hazırgiyim ve tekstil sektörü için aylık asgari ücret 190 dolara denk gelmektedir.

Kamboçya'da asgari ücrete işverenlerin, işçilerin ve hükümetin temsil edildiği Üçlü Komite'de karar verilmektedir.

İşverenler, işçiler ve hükümet temsilcileri arasındaki asgari ücret pazarlığının Eylül ayının ilk yarısında sonuçlanması beklenmektedir.

İşçi sendikalarının zam talebine karşılık işverenin resmi bir cevap henüz vermemiş olmasına karşın pandemi ile AB'nin Everything But Arms (EBA) ticaret imtiyazını kısmen askıya almasının olumsuz sonuçları nedeniyle işverenler arasında genel eğilimin 2021 yılında asgari ücreti zamsız geçirmek olduğu belirtilmektedir.

Kamboçyalı yetkililerin pandeminin olumsuz sonuçlarını ileri sürerek AB'nin askıya alma kararını erteletmeye çalıştığı ancak AB'nin buna yanaşmadığı belirtilmektedir.

Kamboçya Ayakkabı Birliği (CFA) verilerine göre pandemi döneminde ülkenin ayakkabı sektöründe 30-40 bin civarında bir istihdam kaybı meydana gelmiş bulunmaktadır.

ABD'li hazırgiyim markası Gap'in satışları yılın ikinci çeyrek döneminde ilk çeyrek döneme göre % 13 artmış bulunmaktadır.

Markanın online net satışları ise Mayıs-Haziran-Temmuz döneminde geçen yılın aynı dönemine göre % 95 artmıştır.

Markanın toplam net satışları ise aynı dönemde geçen yılın aynı dönemine göre % 18 düşüşle 3,3 milyar dolara gerilemiştir. Bunda pandemi nedeniyle mağazaların yaklaşık 2 ay kapalı kalmasının etkili olduğu belirtilmektedir.

San Francisco merkezli markanın ikinci çeyrek dönemde net zararının ise 62 milyon dolara ulaştığı, geçen yılın aynı döneminde ise 168 milyon dolar kar elde edildiği belirtilmektedir.

İkinci çeyrek dönemde gruba ait alt markalardan Old Navy'nin net satışlarının % 5 düştüğü, Gap'ın net satışlarının % 28 gerilediği, Banana Republic net satışlarının % 52 düştüğü, Athleta'nın net satışlarının ise aynı dönemde % 6 arttığı belirtilmektedir.

İngiltere'nin en büyük hazırgiyim perakende markası Marks & Spener'in ürün stoklarının iyice şiştiği belirtilmektedir.

İngiltere'den gelen son haberlere göre Marks & Spencer'in İngiltere mağazalarının elinde halen 145 milyon pound değerinde satılmamış stok ürün bulunmaktadır.

Marka yöneticileri bu durumu pandemi ve pandemiye karşı alınan tedbirler ile açıklamaktadır. Yetkililere göre bu yıl perakende için “kayıp bir yıl” olmuştur.

M & S CEO'su Steve Rowe'ye göre mağazalarında ve depolarda “dağ gibi yığılmış” ürün stoku bulunmaktadır ve bunun tek nedeni de pandemi ve mağazaların kapatılması gibi pandemiye karşı alınan önlemlerdir.

Marka yönetimi, elinde bulunan ürün stoklarını eritebilmek için yüzde 50 indirimli “rainbow sale” iskonto kampanyası başlatmıştır. M & S'in İngiltere satışlarının Haziran-Temmuz döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 75 düşük kaldığı belirtilmektedir.Düşen satışlar, ciro ve karlılık nedeniyle marka yönetiminin yeniden yapılanma kararı aldığı ve personel azaltacağı daha önceden duyurulmuştu.

Güncel bir uluslararası rapora göre döngüsel moda sistemine geçişte üreticiler hayati bir role ve paya sahiptir. Aynı rapora göre perakendecilerin üreticilerdeki inovatif potansiyel kapasiteyi provoke ederek hayata geçirmelerine yardımcı olmaları gerekmektedir.

Raporu geliştiren uluslararası kurumlar markalara, perakendecilere ve diğer paydaşlara çağrıda bulunarak dünya çapında döngüsel hazırgiyim ve moda sistemine geçiş için gerekli adımların hızlandırılmasını istemekte ve bu yönde tavsiyede bulunmaktadır.

Aynı rapora göre küresel moda sisteminin değişimi ve dönüşümünde markalar ile perakendecilerin, üreticilerin ve araştırmacıların yapması gereken şeyler ve atması gereken adımlar mevcuttur. Bu adımlar küresel moda ve hazırgiyim sisteminin döngüsel hale dönüşmesine yardımcı olacak ve süreci hızlandıracaktır.

Aynı raporda hazırgiyim ve moda sektörü üreticilerinin sektördeki önemli pozisyonlarının, satın alma ve tedarik kararlarının ve perakende için ürün geliştirmelerinin sektörü ve tedarik zincirini şekillendirmede çok önemli bir güç ve potansiyel olduğunu belirtmektedir.

Rapora göre üreticilerin bu kadar potansiyel ve güce sahipken, hazırgiyim ve moda sektörünün küresel çapta dönüşümünde rol almamaları düşünülemez. Aynı rapora göre üreticiler bu değişim süreci ve karar alma sürecinden dışlanırsa, hazırgiyim ve moda sektörünün döngüsel hale dönüşümleri de o kadar zorlaşır ve gecikir.

Raporun devamında bugüne kadar sürdürülebilirlik ve değişim konusunda hazırgiyim ve moda sektörü önemli adımlar atsa da, mevcut sistemle kesin başarı sağlanması çok zordur ve bütün paydaşların (markalar, perakendeciler, üreticiler, araştırmacılar) birbiriyle iletişime geçerek daha fazla işbirliğine gitmeleri gerekmektedir.

Hazırgiyim ve moda sektörü uzmanlarına göre sektör halen önemli sosyal ve çevresel değişimler geçiriyor ve bu alanlarda sorunlarla karşı karşıya. Bu kapsamda sektör olarak daha az üreteceğimiz, daha az tüketeceğimiz ve daha az kaynak kullanıp daha az atık çıkaracağımız bir sisteme geçmek zorundayız. Bu geçiş ve dönüşümde üreticilerimizin katılımı ve motivasyonuna ihtiyacımız var, yoksa başarısız oluruz.

Aynı rapora göre döngüsel hazırgiyim ve moda sektörüne geçiş için aşağıdaki hızlandırıcı adımların atılması gerekmektedir:

Markalar ve perakendecilerin:

- Tedarik zincirindeki diğer paydaşlarla ortak temas noktaları bulunarak karşılıklı iletişim ve işbirliğini geliştirmeleri,

- Sorunların belirlenmesi ve çözülmesinde tedarik zincirinin diğer paydaşlarıyla işbirliğine gitmesi,

- Tedarik zinciri ortaklıklarında öğrenme ve inovasyonu merkeze almaları gereklidir.

Üreticilerin:

- “Pazar yapısını olduğu gibi kabul etmek” kafa yapısından “Pazar yapıcı” kafa yapısına geçiş yapmaları,

- Yeni inovasyonları öğrenmek, desteklemek ve paylaşmak adına paydaşlarla işbirliği yapmaları,

- Döngüsellikle ilgi kurulması için üreticilerin kendi organizasyonlarında gerekli kapasiteyi geliştirmesi gereklidir.

Araştırmacıların:

- Küresel olarak bağlantıda kalırken yerel networkları da geliştirmeleri,

- Fon sahipleri ve politika yapıcıların kararlarını etkilemek için ve onları bilgilendirmek amacıyla gerekli pozisyonu oluşturmaları,

- Tedarik zinciri aktörlerinden beklenen kaynak ve beklentileri organize etmeleri,

- Diğer paydaşlar olan yatırımcılar, finansçılar ve kar amacı gütmeyen kuruluşların uygun koşulları oluşturmak için harekete geçmeleri gereklidir.

Sonuç olarak, sözkonusu rapora göre tedarik zincirinin bütün paydaşları olan markalar, perakendeciler, araştırmacılar ve üreticilerin bir araya gelerek döngüsel hazırgiyim ve moda sektörüne daha hızlı bir geçiş için işbirliği yapmaları ve gerekli adımları atmalarının şart olduğu belirtilmektedir.

Hazırgiyim ve moda sektörünün küresel düzeyde Pazar değerinin toplam 3 trilyon dolar olduğu belirtilmektedir. Bu değer küresel GSYH'nin yüzde 2'sini oluşturmaktadır.

Dünya hazırgiyim ve moda pazarının yüzde 75'i Avrupa, ABD ve Japonya'da bulunmaktadır.

Güncel verilere göre dünya hazırgiyim ve moda sektöründe yaklaşık 75 milyon çalışan istihdam edilmektedir.

Hazırgiyim, moda ve tekstil sektörünün petrol endüstrisinden sonra küresel düzeyde en çok kirliliğe yol açan sektör olduğu belirtilmektedir.

BM verilerine göre küresel düzeyde hazırgiyim ve tekstil sektörü dünya greenhouse gaz emisyonlarının % 10'unu üretmektedir.

Dünya genelinde en büyük hazırgiyim ithalatçısı ABD olup, ABD'de satılan hazırgiyim ürünlerinin yüzde 40'ı Çin'den ithal edilmektedir. 2000 yılıyla 2014 yılı arasındaki dönemde, dünya hazırgiyim üretimi ikiye katlanmış olup, ortalama tüketici 15 yıl öncesine göre yüzde 60 daha fazla tüketim yapmaktadır.

Küresel atık su üretiminin yüzde 20'si hazırgiyim ve tekstil sektörü tarafından yapılmaktadır.

Pamuk tarımı dünya ekilebilir tarım alanlarının sadece yüzde 3'ünü oluşturmasına karşın, küresel düzeyde böcek ilacı kullanımının yüzde 24'ünden ve tarım ilacı kullanımının yüzde 11'inden sorumludur.

Tek bir tişört ve bir çift kot pantolon için gerekli olan 1 kg pamuğun üretilmesi için 20 bin LT su gereklidir.

Hazırgiyim ve tekstil sektörü Çin'de en çok atık su üreten 3 sektörden biridir ve her gün 2,5 milyar ton atık su üretmektedir.

Hazırgiyim ve konfeksiyon üretiminde kullanılan kumaşların yüzde 15'i fireye gitmektedir.

Sadece Hong Kong'da her gün 253 ton tekstil firesi çöpe gitmektedir.

Dünya ortalamasına göre her tüketici yılda ortalama 32 kg ayakkabı ve giysiyi çöpe atmaktadır.

Her yıl çöpe giden ayakkabı ve kıyafetlerin yüzde 95'inin geri dönüştürülmesi mümkündür.

Geri dönüştürülmüş her 1 kg pamuk, 20 bin LT su tasarrufu sağlamaktadır.

Dünyanın en büyük kullanılmış giysi ihracatçısı ABD'dir ve yılda ortalama 460 milyon kg kullanılmış kıyafet ihraç etmektedir.

Dünya nüfusunun yüzde 70'i kullanılmış kıyafet giymektedir.

İngiltere'de tüketicilerin dolabında henüz giyilmemiş 46,7 milyar dolar değerinde kıyafet olduğu tahmin edilmektedir.

2020 yılı Modern Kölelik Endeksi Raporuna göre özellikle son 4 yılda Asya'nın önemli üretim ve ihracat hub'larında modern kölelik riskinin ciddi oranda arttığı görülmektedir.

Çin, Hindistan, Bangladeş, Vietnam, Kamboçya, Myanmar ve Endonezya'nın sıralamadaki yerlerinin 2017 yılına göre daha kötü durumda oldukları belirtilmektedir.

Bangladeş ve Hindistan endekste ilk defa “extreme risk” kategorisine gerilerken, Kamboçya ise 2017-2020 döneminde 48 sıra gerileyerek epey alt sıralara düşmüştür. Bilindiği gibi geçtiğimiz aylarda AB, insan hakları ihlalleri nedeniyle Kamboçya'nın “Everything but Arms” ticaret imtiyazını askıya almıştı.

Pandeminin ekonomik etkileri arttıkça ve milyonlarca işçi işini kaybetme veya ücretsiz izne çıkarılma tehlikesiyle karşı karşıya iken, hazırgiyim üretim ve ihracatının yaygın olduğu Asya ülkelerinde modern kölelik riskleri daha da artmaktadır.

2020 yılı Modern Kölelik Endeksi Raporuna göre hazırgiyim tedarikçisi ülkelerden Bangladeş en riskli 18. ülke olurken, Çin 20. sıraya, Myanmar 23. sıraya, Hindistan 25. sıraya, Kamboçya 32. sıraya, Vietnam 35. sıraya ve Endonezya ise 44. sıraya kadar yükselmiş bulunmaktadır.

Zara'yı da bünyesinde bulunduran İspanyol Inditex Grubu tarafından yapılan güncel açıklamaya göre Çin ve G.Kore'de bulunan başta Zara olmak üzere grup bünyesindeki mağazaların pandemi öncesi normal dönem gibi faaliyete döndükleri belirtilmektedir.

Grup yönetimi tarafından yapılan açıklamaya göre İspanya'da bulunan mağazaların performansı hakkında yorum yapmak için erken olduğu ancak Haziran ayının ilk haftasından beri bütün mağazaların açık olduğu belirtilmektedir.

Inditex yönetimi tarafından yapılan açıklamaya göre Nisan ve Mayıs aylarında mağazalar kapalıyken biriken stok ürünler son dönemde müşterilerin yoğun ilgisi sayesinde neredeyse erimiş bulunmaktadır.

Pakistan'da pandemiden olumsuz yönde etkilenen hazırgiyim ve tekstil sektörünün devletten yardım beklediği belirtilmektedir.

Ekonomisi ve ihracatı büyük oranda hazırgiyim sektörüne dayanan Pakistan'da Pakistan Tekstil Üreticileri Birliği (APTMA) ile Pakistan Hazırgiyim Üreticileri ve İhracatçıları Birliği (PRGMEA) işbirliğine giderek beraber hükümete baskı yaparak destek isteme kararı almışlardır.

APTMA Direktörü tarafından yapılan açıklamaya göre Covid-19 pandemisi ülke ekonomisini genel olarak ve tekstil sektörü özelinde de son derece olumsuz etkilere neden olmuş olup, ihracat pazarlarındaki daralma ve tedarik zincirlerindeki bozulma Pakistan'ı sın derece olumsuz yönde etkilemiş bulunmaktadır.

Aynı açıklamaya göre Pakistan hazırgiyim ihracatının önemli müşterileri olan Inditex, JC Penney, Mango, H&M, Kohl's, GAP, Levi Strauss, Nike, Peacocks, American Eagle ve IKEA gibi kuruluşların ve markaların siparişlerini askıya aldıklarını veya azalttıklarını belirtmektedir.

Sektörün Pakistan hükümetinden beklentisinin vergilerin azaltılması, sektöre sübvansiyonlar sağlanması ve yüksek olan enerji maliyetlerinin aşağı çekilmesi şeklindedir.

Son dönemde Batı pazarlarından hayal kırıklığına uğrayan Bangladeş'in yeni dönemde gözünü bugüne kadar çok önemsemediği ASEAN ülkeleri pazarlarına da diktiği belirtilmektedir.

Pandemi döneminde Avrupalı ve Amerikalı müşterileri tarafından siparişleri iptal edilen ve ödemeleri ertelenen Bangladeş hazırgiyim sektörünün Batılı pazarlardan vazgeçmese de yeni arayış ve alternatiflere de girdiği belirtilmektedir.

Bu kapsamda 2030 yılında dünyanın dördüncü büyük ekonomi bloku olması beklenen ASEAN ülkelerine daha fazla önem verilmesi ve ilgi gösterilmesi kararı alınmıştır.

ASEAN ülkeleri Endonezya, Tayland, Singapur, Malezya, Filipinler, Vietnam, Brunei, Myanmar, Kamboçya ve Laos'tan oluşmaktadır. Bu ülkelerde 640 milyondan fazla nüfus yaşamaktadır.

2019 yılında toplam 34 milyar dolar hazırgiyim ihracatı yapan Bangladeş, aynı dönemde ASEAN ülkelerine ise toplam 314 milyon dolar hazırgiyim ihracatı yapmıştır.

ASEAN ülkelerinin dünyadan hazırgiyim ithalatının 2008-2019 yılları döneminde yüzde 195 artarak 10,3 milyar dolara ulaştığı belirtilmektedir.

Bangladeş hazırgiyim sektöründe son dönemde hacmi büyüyen Çin hazırgiyim pazarına da ilginin artması gerektiğini savunanlar olsa da, Bangladeş Hazırgiyim Üreticileri ve İhracatçıları Birliği (BGMEA) Başkanı Rubana Huq farklı düşünmektedir. Başkan'a göre Çin pazarında tarife dışı engel çoktur ve son dönemde Çin pazarı büyümesine karşın Bangladeş'in Çin'e hazırgiyim ihracatı artmak bir yana düşmektedir.

İngiliz hükümeti, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının ekonomik yaralarını sarabilmek için kamu harcamalarını artırsa da zor durumda olan perakende mağazaları teker teker kapanmaktadır.

Perakende Araştırmaları Merkezi'nin (SRR) verilerine göre, yıl başından 5 Ağustos'a kadar olan dönemde 49 İngiliz perakende şirketi iflas etti. Bu iflaslar sonucu toplam 3 bin 140 mağaza kapanırken, 61 bin 230 kişi de işini kaybetti.

İngiltere'de karantina tedbirlerinin gevşetilmesi kapsamında 15 Haziran'da mağazalarını yeniden açan şirketlerin büyük çoğunluğu şubelerinin bir kısmını kapatarak küçülmeye gitti.

Özellikle başkent Londra'da salgından korunmak için insanların evlerinden çalışması, kafe, restoran ve perakende mağazalarına olan talebi azaltıyor.

İngiliz perakende sektöründe Debanhams, Monsoon, Quiz, Victoria's Secret, Aldo, Johnsons Shoes, Antler, Oasis, Warehouse, Cath Kidston, Autonomy of Clothing, Lombok, Birghthouse, Laura Ashley, Hawkin's Bazaar, Ashbury Furniture ve Beales gibi çok sayıda şirket iflas etmiş ya da kayyuma devredilmiş durumda.

H & M'in alt markalarından COS'a ait olmak üzere dijital ortamda kullanılmış kıyafet ve elbise satış platformunun kurulduğu belirtilmektedir.

Söz konusu platform şimdilik sadece COS markası ürünlerin satışı için kurulmuş olup H & M yönetimine göre bu yolla tüketicilerin gardıroplarını “saygın ve sürdürülebilir” şekilde yenilemelerinin hedeflendiği belirtilmektedir.

COS dijital kullanılmış kıyafetler alım-satım sitesinin ilk olarak İngiltere ve Almanya'da faaliyete geçtiği, sonbaharda ise diğer ülkelerde de faaliyete geçmesinin hedeflendiği belirtilmektedir.

H & M yönetimine göre kullanılmış kıyafetler sektörü hazırgiyim ve moda sektörünün önemli bir kolunu oluşturmaktadır ve tüketicilere sürdürülebilir, modern ve kişiselleştirilmiş alışveriş deneyimi sunmaktadır.

Güncel uluslararası bir rapora göre dünya kullanılmış giysi pazarının önümüzdeki 5 yıllık dönemde 64 milyar dolara ulaşması beklenmektedir. Bu hızla büyümeye devam ederse kullanılmış kıyafet pazarının 2029 yılında yeni hazırgiyim “fast fashion” pazarının iki katına ulaşması beklenmektedir.

Dünyanın en büyük kullanılmış giysi ihracatçısı ABD'dir ve yılda ortalama 460 milyon kg kullanılmış kıyafet ihraç etmektedir.

Dünyanın başlıca ikinci el kıyafetler pazarı ise Afrika ülkeleri olup, bu ülkelerin ulusal hazırgiyim ve tekstil sanayileri bu durumdan olumsuz yönde etkilenmektedir.

Güncel verilere göre dünya nüfusunun yüzde 70'i kullanılmış kıyafet giymektedir.

İngiltere'de tüketicilerin dolabında henüz giyilmemiş 46,7 milyar dolar değerinde kıyafet olduğu tahmin edilmektedir.

Son gelen verilere göre pandemi döneminde yeni hazırgiyim ürünleri satışları dünyanın her bölgesinde düşüş eğilimindeyken, aynı dönemde kullanılmış giysi satışları artış göstermektedir.

2020 yılının başından ve 2021 yılının sonuna kadar olan 2 yıllık dönemde online kullanılmış kıyafet pazarının en az %69 oranında büyüyeceği hesaplanmaktadır.

Güncel rapora göre her 5 kişiden 4'ünün paraya sıkıştıklarında kullanılmış kıyafet almaya hazır olduğu belirtilirken, görüşülen tüketicilerin yüzde 80'i, önümüzdeki 1 yıllık dönemde kıyafet bütçelerinde kısıntıya gideceklerini belirtmektedir.

Yine görüşme yapılan tüketicilerin üçte ikisi şimdiye kadar ikinci el kıyafet satmamalarına rağmen şimdi buna açık olduklarını ifade etmektedir.

Aynı rapora göre ikinci el kıyafet pazarının önümüzdeki 10 yıllık dönemde yeni “fast fashion” ürünlere göre iki kat daha hızlı büyüyerek 10 yıllık dönemin sonunda küresel pazar payını ikiye katlaması beklenmektedir.

Güncel rapora göre 2016 yılında kadın tüketicilerin sadece yüzde 45'i kullanılmış kıyafet alışverişine açıkken, bugün bu oranın yüzde 70'e çıktığı belirtilmektedir.

Uluslararası düzeyde ikinci el olarak en çok satışı yapılan markalar Frye, Tory Burch, Kate Spade, Coach, Patagonia, Longchamp olarak sıralanırken, ürün kategorisinde ise en çok çanta, outdoor kıyafetler ve elbiseler olarak sıralanmaktadır.

Önümüzdeki 10 yıllık dönemde yeni “fast fashion” ürünlerin küresel çapta pazar payının azalması beklenirken, kullanılmış kıyafetlerin pazarı ile Amazon'un pazarladığı giysiler ve ucuz kategoride giysilerin pazar payının artacağı belirtilmektedir.

Fransız lüks ürünler perakende grubu Louis Vuitton'un 16 milyar dolarlık Tiffany satın almasından vazgeçtiği belirtilmektedir.

Louis Vuitton, Christian Dior, Marc Jacobs ve Bulgari gibi markaları bünyesinde bulunduran Fransız lüks grubu LVMH, ABD'li Tiffany'yi almak için önceden imzaladığı anlaşmadan çekilmek istediğini duyurmuş bulunmaktadır.

LVMH 2019 yılının Kasım ayında Tiffany markasını 16 milyar dolara almak üzere anlaştıklarını açıklamıştı. Ancak şimdi Fransız grup Fransa hükümetinin kendilerinden satın almayı durdurmalarını talep ettiklerini belirtmektedir.

Gelen haberlere göre Fransız hükümetinin talebinin ana nedeni ABD'nin AB ülkelerinden gelen mallara ek gümrük vergisi getirme tehdidinde bulunması.

ABD'li Tiffany Grubunun ise geçen yılın Kasım ayındaki anlaşmanın uygulanması için mahkemeye gideceği belirtilmektedir.

LVMH'nin Başkanı, Fransız Hükümetinin ABD ile Fransa arasındaki ticari gerginliğe bağlı olarak sözkonusu satın almanın askıya alınmasını istediğini belirtmektedir.

Tiffany Grubu ise bu hamlenin fiyat düşürmek amaçlı olduğunu ve kabul edilemez olduğunu düşünmektedir.

Hazırgiyim sektörünün zor dönemden geçtiği ve AB'nin “Everything but Arms” ticaret imtiyazını yakın zamanda askıya aldığı Kamboçya'da asgari ücrete küçük bir zam yapıldı.

Bilindiği gibi işçi sendikaları geçen ay aylık asgari ücrete en az 12 dolar zam talep etmişti. İşveren sendikaları ise mevcut koşullarda sıfır zam yapmak istiyorlardı.

Bu taleplere karşın Hükümet hazırgiyim sektörü asgari ücretine sadece aylık 2 dolar zam yaptığını açıkladı. Asgari ücrete yapılan sadece 2 dolar değerindeki zammın işçi kesiminden ciddi tepki almasının beklendiği belirtilmektedir.

Kamboçya genelinde 1.100 fabrika ve atölyede 750 bin kişinin hazırgiyim sektöründe istihdam edildiği belirtilmektedir.

Son dönemde Çin'in küresel çapta hazırgiyim pazarında payı azalırken ve diğer Asyalı tedarikçilerin payı artarken, Hindistan'ın bu fırsattan istifade edemediği belirtilmektedir. Pandemi döneminde birçok fabrika ve atölyenin kapalı kaldığı ülkede şimdi fabrikalar tekrar açılırken bu sefer de fabrikaların yeterli işçi bulamadığı belirtilmektedir.

Sektörün zaten pandemiden önce de eğitimli ve vasıflı işçi sorunu olduğu ve pandemi nedeniyle işçilerin bir kısmının köylerine dönmesi nedeniyle vasıflı işçi sıkıntısının daha da arttığı belirtilmektedir. Bu nedenle bu dönemde Çin pazar kaybı yaşarken, Hindistan'ın bu durumdan diğer Asyalı ülkeler kadar faydalanamadığı ve yarışta geri kaldığı belirtilmektedir.

Ülkede 5 aydır uygulanan sokağa çıkma yasağı ve fabrikaların kapalı olma durumunun sona erdiği ancak dediğimiz gibi Hindistan'ın bu durumdan yeterince yararlanamadığı belirtilmektedir. İşçi sıkıntısı nedeniyle birçok fabrikanın siparişleri zamanında ve kaliteli olarak yetiştiremediği belirtilmektedir.

ABD'li department store zinciri Kohl's grubunun pandemiin etkileri nedeniyle zor zamanlar geçirdiği ve küçülme kararı aldığı belirtilmektedir.

Bu kapsamda perakendeci grubun toplam işgücünün yüzde 15'ini işten çıkaracağı belirtilmektedir.

Grup yönetimi tarafından yapılan açıklamada küçülme sayesinde şirketin yıllık yaklaşık 65 milyon dolar tasarruf edeceği ve pandemi koşullarında küçülmekten başka çare olmadığı belirtilmektedir.

İşten çıkarılanların çoğunun Merkez, New York ve Kaliforniya ofislerinde çalıştığı belirtilmektedir.

Victoria's Secret markasının İngiltere hisselerinin çoğunluğunu elinde bulunduran L Brands, Victoria's Secret'ın İngiltere bölümünün çoğunluk hisselerinin İngiliz giyim perakendecisi Next Grubu tarafından satın alındığını bildirmiş bulunmaktadır.

Victoria's Secret'ın İngiltere birimi, Covid19 nedeniyle 25 mağazasının tamamını kapatmak zorunda kalması sonrasında Haziran ayında kayyuma devredilmişti.

Next grubunun, Victoria's Secret'ın İngiltere bölümünü yeni bir ortaklık çerçevesinde alacağı belirtilmektedir. Bu yeni ortalığın yüzde 51 büyük hissedarının Next olacağı ve İngiltere ile İrlanda'daki bütün Victoria's Secret mağazalarını yöneteceği belirtilmektedir.

Netx ile L Brands arasındaki anlaşmanın mali detaylarının ise kamuoyuna açıklanmadığı belirtilmektedir.

Dünyanın en büyük hazırgiyim perakende grubu Inditex, toparlanarak zarardan kara geçmeye başladığını ilan etmiş bulunmaktadır.

16 Eylül tarihinde şirket yönetimi tarafında açıklanan son verilere göre yılın 2. Çeyrek döneminde grup 214 milyon euro net kar elde etmiş bulunmaktadır.

Bu rakamlar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 74 oranında daha düşük olsa da, yılın ilk çeyrek döneminde açıklanan 409 milyon euro zarardan çok daha iyi durumdadır.

Bu rakamlara dayanarak şirket yönetimi grubun bir dönüm noktasında olduğunu ve işerin bundan sonra daha da iyiye doğru gideceğine inandıklarını belirtmektedir.

Halen dünya genelindeki Inditex grubu mağazalarının yüzde 98'i açık durumdadır.

Inditex Grubunun daha düşük bütçeli ve hesaplı alt markası Lefties'in İspanya ve Portekiz'de online satışlara başladığı belirtilmektedir.

Kadın, erkek ve çocuk hazır giyimde daha düşük bütçeli ve hesaplı alışveriş imkânı sunan markanın, 3 Eylül tarihinden itibaren İspanya ve Portekiz'de online satışlara başladığı haber verilmektedir.

Lefties markasının halen 9 ülkede (İspanya, Portekiz, Rusya, Meksika, Katar, S. Arabistan, Fas, Tunus ve BAE) toplam 170 mağaza ile faaliyetine devam ettiği belirtilmektedir.

Hazırgiyim perakende markası Quiz tarafından yapılan açıklamaya göre pandemiden olumsuz yönde etkilenen markanın bazı mağazalarını kapatacağı belirtilmektedir.

Quiz toplam satışlarının yılın 2. Çeyrek döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 77 azaldığı belirtilirken, bu kapsamda marka yönetiminin İngiltere'de 15 mağazayı kapatmayı planladığı belirtilmektedir.

Satışlardaki sert düşüşlerin nedeni olarak markanın mağazalarının Mart sonu ile Nisan ayının tamamı ile Mayıs ayının bir bölümünde kapalı kalmasının sebep olduğu belirtilmektedir.

Quiz markasının İngiltere genelinde toplam 75 mağazasının olduğu ancak bu operasyonla ülkedeki mağaza sayısının 60'a düşeceği belirtilmektedir.